Tips bij vermoeidheid als symptoom van ADD en ADHD

Als je aan ADD of ADHD denkt, denk je misschien aan kenmerken zoals hyperactiviteit, snel afgeleid zijn, hyperfocus en chaotisch zijn. Een kenmerk die soms over het hoofd wordt gezien is vermoeidheid. Wat is het verband tussen ADHD of ADD symptomen en vermoeidheid? En hoe kunnen we ervoor zorgen dat we – met ons overactieve brein (en lichaam) – niet vermoeid raken? Hier lees je alles over AD(H)D & vermoeidheid. Natuurlijk vind je ook tips om hiermee om te gaan.

Vermoeidheid, een vergeten ADHD/ADD symptoom?

Vaak wordt vergeten dat vermoeidheid één van de meest voorkomende symptomen is van ADD en ADHD. Veel meer aandacht is er voor de rusteloze, chaotische en impulsieve kant van de diagnose(s). Maar alle uitdagingen die komen kijken bij het hebben van een ‘AD(H)D brein', kunnen voor extreme vermoeidheid zorgen. Als jij het gevoel hebt dat je batterijen constant leeg zijn, ben je niet de enige! Als ADHD'er kan je je een wandelende tornado voelen. Dit kost een hoop energie en is dus best vermoeiend. Ik weet er alles van… en hier wordt ook regelmatig over gesproken in onze community.

ADD/ADHD en vermoeidheid: pas op voor burn-out

Hoewel iedereen wel eens last heeft van vermoeidheid en uitputting, lijden sommigen van ons aan langdurige vermoeidheid. In sommige gevallen, kan dit zelfs tot burn-out leiden. Eerder schreef ik een artikel over het (mogelijke) verband tussen ADD en burn-out. Mij overkwam het namelijk ook. Toen ik 26 was, kreeg ik een burn-out, gevolgd door de diagnose ADD. Ik voelde me niet alleen uitgeput voor een dagje, maar de vermoeidheid hield weken, maanden en zelfs jaren aan.

Vermoeidheid: mentaal of ook een fysieke oorzaak?

Jaren later weet ik dat de vermoeidheid mentaal was, maar deels ook een fysieke oorzaak had. Zoals veel mensen met ADHD, had ik enorme tekorten in vitamines en mineralen (waaronder magnesium, omega 3 en aminozuren), verschillende allergieën (waaronder gluten en koemelk) en mijn hormonen en neurotransmitters waren uit balans. Dankzij een bloedtest, iriscopie en verschillende gesprekken met een orthomoleculaire therapeut, heb ik mijn energie weer hervonden.

Neerwaartse spiraal

Als je geen grip krijgt op je AD(H)D-symptomen en als je eventuele tekorten, intoleranties en een hormonale disbalans niet aanpakt, kun je in een neerwaartse spiraal belanden. Door de vermoeidheid wordt het nog moeilijker om aan dingen te beginnen, bijvoorbeeld op je werk of tijdens je studie. De ADHD-symptomen, in combinatie met de vermoeidheid, zorgen ervoor dat je al je energie verliest.

ADHD en vermoeidheid: een neerwaartse spiraal

Constante vermoeidheid gaat vaak gepaard met andere problemen, zoals hoofdpijn en concentratieverlies. Iemand met AD(H)D heeft al moeite met concentratie. De vermoeidheid maakt het nog lastiger om je (voor langere tijd) te focussen. Al snel beland je in een neerwaartse spiraal. Vermoeidheid, concentratieverlies, somberheid en misschien wel schuldgevoelens (‘waarom lukt me dit nou niet?'), volgen elkaar op.

Waarom is iemand met ADHD of ADD sneller vermoeid?

Jezelf continu moe of zelfs uitgeput voelen met je AD(H)D-brein, kan verschillende oorzaken hebben. Denk aan hyperactiviteit, slaapproblemen, overmatig piekeren en medicijngebruik.

Mogelijke redenen voor vermoeidheid, veroorzaakt door ADHD/ADD

• Hyperactiviteit.  Je lichaam en geest kunnen maar een bepaalde mate van activiteit aan. Als je continu veel energie verbruikt, door hyperactiviteit, ben je sneller moe of uitgeput.
• Hyperfocus. Als je in de hyperfocus werkt, verbruik je ook veel energie. Daarnaast kan de hyperfocus ervoor zorgen dat je vergeet om te eten of om pauze te nemen. Je lichaam krijgt hierdoor niet de kans om te herstellen van al het werk dat je verricht (en dus de energie die je verbruikt).
• Slaapproblemen.  Veel kinderen en volwassenen met AD(H)D hebben last van slaapproblemen. Zelf had ik ook mijn hele leven slaapproblemen, tot ik hier begeleiding bij kreeg. Dankzij verschillende handvatten die ik aangereikt kreeg, en alternatieve therapieën zoals aromatherapie en Reiki, ‘leerde hoe ik moest slapen'. Wanneer we onvoldoende slapen, mist ons lichaam de kans om te herstellen, en om het ‘potje van energie' weer aan te vullen. Als je slaapproblemen hebt, is het essentieel om hier iets aan te doen. Lees hier alles over natuurlijke slaapsupplementen, die jou mogelijk (tijdelijk) kunnen ondersteunen in je slaap.

Overige mogelijke “ADHD oorzaken” van vermoeidheid

• Piekeren.  Iedereen piekert wel eens, maar iemand met een ADHD-brein misschien net iets meer. Als je piekert, of simpelweg nadenkt, verbruik je veel energie. Lukt het jou niet om je hoofd ‘uit te schakelen'? Kom moeilijk tot diepe ontspanning? Dan is de kans groot dat je (langdurig) vermoeid raakt.
• Medicijngebruik. Ook ADHD medicatie kan ons uitputten. Zelfs de beste medicijnen, zorgen voor bijwerkingen. Medicatie zoals Ritalin, Methylfenidaat en Dexamfetamine hielpen mij bij het verbeteren van mijn concentratie. Maar als het medicijn uitwerkte ervaarde ik de rebound en voelde ik me helemaal uitgeput. Gelukkig (voor mij en voor velen) bestaan er ook natuurlijke supplementen waarmee je voor een deel grip kunt krijgen op je ADHD-symptomen. Over het algemeen ervaar je minder bijwerkingen, omdat deze supplementen het natuurlijke proces in ons lichaam ondersteunen.
• Overwerken. Onze prestatiemaatschappij is niet echt ingericht voor mensen met AD(H)D. Als je de kaars aan beide kanten brandt om rond te komen en om daarnaast een goede moeder, partner of vriend(in) te zijn, kan dit destructief zijn voor je gezondheid. Aangezien wij met onze ‘ADHD-breinen' hyperactief zijn en regelmatig onze hyperfocus inzetten, zijn we bijzonder kwetsbaar voor deze effecten.

ADD en chronisch vermoeidheidssyndroom

Chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS) is een chronische aandoening waarbij men zich voortdurend vermoeid, moe en energieloos voelt. Mensen met CVS hebben last van hoofdpijn, concentratieproblemen, pijn en cognitieve problemen.

De laatste studies tonen aan dat mensen die aan CVS lijden soms ook kunnen voldoen aan de criteria voor ADHD. Beide aandoeningen worden gekenmerkt door onoplettendheid, gebrek aan concentratie en vergeetachtigheid. Meer specifiek zijn mensen met ADHD-onoplettendheid (ADD) vatbaar voor deze overlap met CVS. Spaanse onderzoekers besloten bijvoorbeeld om hun CVS-patiënten te testen op ADHD. Van de 158 onderzochte mensen met CVS, bleek 30 procent in aanmerking te komen voor de diagnose ADHD als kind. 21% voldeed ook als volwassene aan de criteria (Bron: Psychologie Magazine).

Wat is de oorzaak van ADHD en Chronisch Vermoeidheidssyndroom?

CVS en ADHD kunnen beide worden veroorzaakt doordat de hersenen bepaalde neurotransmitters zoals dopamine of serotonine niet goed reguleren. Dit maakt het moeilijker voor de hersenen om zich te focussen of te concentreren. Dit symptoom zie je zowel terug bij mensen met CVS als bij ADHD.

Chronisch vermoeid door ADD of ADHD?

Als ADD of ADHD onbehandelt blijft, zou het zich kunnen ontwikkelen tot CVS. ADD wordt vooral bij vrouwen, maar ook bij mannen minder snel herkend dan ADHD. Sommige mensen met ADD vertonen misschien wat rustiger en passiever gedrag, en dit wordt dus niet direct als ADHD herkend. Het onoplettend ADHD-type (ADD) wordt gekenmerkt door concentratieproblemen, dagdromen en traagheid in spraak en gedrag.

Tips bij AD(H)D symptomen en vermoeidheid

Als je kenmerken van AD(H)D vertoont – of je nu wel of geen diagnose hebt – en je bent vermoeid, is het belangrijk om hier iets aan te doen. Op deze manier voorkom je dat je in de neerwaartse spiraal beland, waarbij de vermoeidheid en AD(H)D elkaar negatief versterken. Misschien raak je zelfs wel chronisch vermoeid of burn-out.

De volgende tips, die wij met jou delen vanuit onze eigen ervaring, helpen je grip te krijgen op je ADHD-symptomen en op je energielevel.

Tip 1. Leer omgaan met stress

Om ervoor te zorgen dat je niet in de neerwaartse spiraal van ADD symptomen en vermoeidheid belandt, is het belangrijk om manieren te vinden om de impact van stress op je leven te beperken. Stress heeft negatieve gevolgen voor je gezondheid. Het beïnvloedt bijvoorbeeld je stemming en gedrag, verhoogt je bloeddruk en kan zelfs zorgen voor hartaandoeningen en overgewicht. Ook heeft het een grote invloed op ADHD en ADD symptomen en op je slaappatroon. Stress zorgt direct en indirect voor vermoeidheid.

Een aantal tips bij stress

• Achterhaal wat de oorzaken zijn van stress in je leven, en maak hier een lijstje van. Levert jouw werk bijvoorbeeld stress op? Of ervaar je vooral stress in sociale interacties, familie, financiën en/of tijdsbeheer, organisatie en administratie?
• Vind vervolgens hulpmiddelen en strategieën om die stress te bestrijden. Misschien wil je van baan veranderen. Misschien past jouw huidige baan gewoon niet bij je persoonlijkheid en vaardigheden. Als dat zo is, doe dan onderzoek naar welke baan eventueel goed bij jou als ADHD'er past.
• Heb jij in andere levensgebieden stress? Ga bijvoorbeeld in (relatie)therapie of volg een cursus mindfulness. Deze cursus heeft een enorme positieve impact gehad op ons leven. Niet alleen kregen we meer rust in ons hoofd. Ook kregen we meer inzicht in onszelf, leerden we om ons te ontspannen en raakten we als resultaat hiervan minder snel vermoeid.
• Zorg dat je regelmatig ontspant. Vind je het moeilijk om te ontspannen? Probeer deze methode voor diepe ontspanning eens. Doe leuke dingen met vrienden, ga regelmatig naar de sauna of boek een massage.
• Ook cognitieve gedragstherapie is een manier om beter te leren omgaan met stress en spanning. Leer wat jouw beperkende overtuigingen zijn en omarm nieuwe, gezonde en helpende overtuigingen.

Tip 2. Verbeter je slaap

Als we niet goed slapen, heeft dit invloed op alle facetten van ons leven. Ik weet daar alles van. Tot mijn ADD-diagnose viel ik nooit voor 02.00 in slaap. Als ik 4 uur per nacht sliep, was het veel. Daardoor was ik altijd moe. Stress heeft invloed op je slaap, maar ook je AD(H)D kan ervoor zorgen dat je moeilijk in slaap komt, of niet doorslaapt.

Zorg daarom dat je goed slaapt. In een eerder artikel deelde ik de tips die ervoor gezorgd hebben dat ik nu slaap als een roosje. Het ‘afbouwen van de dag' en het ontwikkelen van een avondritueel, zijn voor mij essentieel om goed te kunnen slapen. Overweeg je om slaapmedicatie te gaan gebruiken? Misschien wil je eerst natuurlijke slaapsupplementen proberen. Zelf heb ik goede ervaringen met dit supplement, Nachtrust & Stemming, die naast je slaap ook je stemming positief beïnvloedt. Daarom hebben wij dit supplement opgenomen in onze webshop. Bij Natuurlijk Presteren ontvang je via Wandering Minds 15% korting op alle supplementen, met de code WM15

Tip 3. Minder moe dankzij de juiste voeding

Ons dieet heeft een grote invloed op bijna ieder aspect van onze gezondheid. Voeding speelt een cruciale rol bij ADHD/ADD symptomen zoals vermoeidheid. Als je alleen maar rotzooi in je lichaam stopt – zoals geraffineerde suiker, geraffineerde koolhydraten zoals wit brood, pasta, pizza en koekjes, snoep en andere vormen van bewerkte voeding en junkfood – zullen je niet alleen je ADD/ADHD symptomen verergeren, maar zul je ook sneller vermoeid raken.

Eet je met regelmaat en gezonde maaltijden – zoals maaltijden met fruit, groenten, noten, bonen, andere peulvruchten en andere onbewerkte voeding – zal dit een positieve invloed hebben op je AD(H)D symptomen zoals als vermoeidheid.

Lees hier alles over AD(H)D en voeding en de invloed van koffie op AD(H)D.

Tip 4. Zorg voor voldoende lichaamsbeweging

Niet alleen goed slapen en goed eten zijn cruciaal als je ADD en ADHD symptomen zoals vermoeidheid wilt aanpakken. Ook is het belangrijk om dagelijks voldoende te bewegen. Als we moe zijn, denken we vaak dat we geen energie hebben om te sporten of bewegen. Op zo'n moment ploffen we op de bank, en zetten we een Netflixserie aan.

Maar het is juist belangrijk om actief te zijn, als je je regelmatig vermoeid voelt. Vermoeidheid als symptoom van ADHD heeft vaak een mentaal karakter. Misschien heb je fysiek gezien voldoende energie, maar omdat je mentaal bent uitgeput, denk je dat je fysiek ook rust nodig hebt.

Lichaamsbeweging maakt endorfine vrij in onze hersenen, waardoor we ons beter kunnen concentreren en ons lichaam in het algemeen beter voelt en functioneert. Als we regelmatig bewegen slapen we ook beter. Dit komt je energielevel ten goede.

Maak dus tijd vrij om te sporten of bewegen. Je hoeft echt niet iedere dag naar de sportschool en iedere week een marathon te lopen. Dagelijks een wandeling maken kan al het verschil maken voor je ADD symptomen zoals vermoeidheid.

Tip 5. ADHD supplementen als (tijdelijke) ondersteuning

Sommige mensen met AD(H)D hebben baat bij medicatie, in onze community worden regelmatig ervaringen gedeeld. Als jij denkt dat medicatie jou kan helpen bij vermoeidheid, neem dan contact op met je (huis)arts of psychiater. Medicatie kan je helpen grip te krijgen op AD(H)D-symptomen, en dit kan een positieve invloed hebben op je energielevel.

Als medicatie voor jou niet werkt, of je ervaart te veel bijwerkingen, zijn er natuurlijke supplementen die je ondersteunen bij het grip krijgen op de ADHD-symptomen.

Hier lees je meer over ADHD/ADD supplementen.

Neurotransmittertest

Wil je jouw vermoeidheid op een duurzame en holistische manier aanpakken, maar weet je niet zo goed wat je nodig hebt? Heb je al diverse onderzoeken gehad in de reguliere gezondheidszorg, maar is hier niets uitgekomen? Laat een neurotransmittertest afnemen om inzicht te krijgen in je neurotransmitters.

Vermoeidheid aanpakken op een holistische manier

Als je last hebt van vermoeidheid is het belangrijk dat je de ADD/ADHD-symptomen aanpakt. Wij hebben de afgelopen jaren ervaren hoe belangrijk het is om daar zelf de verantwoordelijkheid voor te nemen. We kunnen tools aangrijpen die we aangereikt krijgen, zoals therapie en medicatie, maar uiteindelijk moeten we het zelf doen. Het vereist wilskracht; iets waar wij als Wandering Minds gelukkig geen gebrek aan hebben.

Als je op een duurzame manier grip wilt krijgen op je ADHD symptomen zoals vermoeidheid, verander dan jouw levensstijl, op je eigen tempo. Voor ons was het belangrijk om op een holistische manier naar onze ADHD-symptomen te kijken en langzaam onze levensstijl en gewoontes aan te pakken. Wij gingen steeds beter eten, bijvoorbeeld onze geraffineerde suiker- koffie- gluten- en zuivelinname te minimaliseren. Ook verbeterde we langzaam onze routine, door middel van vaste eettijden en een avondritueel. We leerden steeds meer over ons lichaam, ons brein en onze behoeftes. Verschillende supplementen ondersteunde ons. Op deze manier vonden we steeds meer balans.

Met welke tip ga jij aan de slag?

Hopelijk vind je op deze website inspiratie om je energielevel te verbeteren! Met welke tip(s) ga jij aan de slag, om grip te krijgen op de vermoeidheid? Of heb jij misschien een andere tip voor mede-Wandering Minds? Delen = lief, plaats je bericht hieronder in de comments.